Samenwonen

In Nederland bestaan verschillende samenlevingsvormen tussen partners: samenwonen, het huwelijk en het geregistreerd partnerschap. Voor samenwoners is weinig tot niets in de wet geregeld. Voor het huwelijk en het geregistreerd partnerschap gelden veel dezelfde regels.

Samenlevingsovereenkomst

Jullie zijn dolgelukkig samen en willen graag met elkaar verder gaan. Als je eenmaal besloten hebt om te gaan samenwonen, richt je je op de eerste plaats op de praktische zaken. Gaan jullie samen een huis zoeken of trekken jullie bij elkaar in? Er moet geklust worden, verhuisd en ingericht. Jullie praten over jullie dromen en de toekomst ziet er goed uit. Maar ook al heb je besloten om samen te gaan wonen, dat samenwonen verandert niets aan de juridische status van jullie relatie zoals die was voordat jullie gingen samenwonen. Terwijl je misschien toch ook financieel meer samen wilt gaan delen of voor elkaar wilt zorgen.

De wet kent namelijk geen regeling voor samenwoners. Hierdoor zijn jullie vrij in wat je met elkaar wilt afspreken in een samenlevingsovereenkomst. En daarom is het zo belangrijk om met elkaar te praten, ook over geld en over hoe jullie nu financieel met elkaar om willen gaan.

Vaak is wat de wet regelt voor gehuwden een voorbeeld, maar daarvan kan je afwijken naar eigen smaak. Zo kan je afspraken vastleggen over de eigendom van goederen en over hoe jullie omgaan met gezamenlijke kosten? Dat hangt allemaal af van wat jullie als gezamenlijke kosten zien en hoe jullie die willen verdelen. Werken jullie bijvoorbeeld evenveel? En hoe zien jullie dat in de nabije toekomst voor je? Hoe denk je over investeringen die een partner doet in bijvoorbeeld de woning van de ander of in de gemeenschappelijke woning. Hoe gaan jullie om met een schenking of erfenis die één van beiden verkrijgt. Zolang jullie afspraken niet in strijd met de wet, onredelijk of in strijd met de goede zeden zijn, mag je alles afspreken en kan je de afspraken opnemen in een samenlevingsovereenkomst.

Premarital mediator

Natuurlijk is het belangrijk om hier zelf goed over na te denken, maar vaak is het handig om hier ook met een specialist over te praten. En natuurlijk kunnen jullie zelf afspraken maken op een A-4tje en deze ondertekenen. Maar vaak is het nodig om een officieel document te hebben.
Een premarital mediator – een mediator, advocaat of notaris die gespecialiseerd is in o.a. samenlevingsovereenkomsten – kan jullie hierbij begeleiden en vervolgens jullie afspraken duidelijk en juridisch kloppend vastleggen. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat je wilt dat jouw partner na jouw overlijden je partnerpensioen krijgt. Daarvoor eist een pensioenfonds vaak een notarieel samenlevingscontract. En stel dat jullie samen een huis hebben en één van jullie zou komen te overlijden, dan wil je toch dat de ander goed achterblijft en jouw partner in jullie huis kan blijven wonen. Ook dan hebben jullie een formeel samenlevingscontract nodig.

Het komt er eigenlijk op neer dat alles wat je wilt, je moet bespreken. Dit geeft rust. Omdat je weet dat jullie het samen goed geregeld hebben. Natuurlijk veranderen er dingen en zal jullie leven over enkele jaren er weer anders uitzien waardoor je misschien anders over bepaalde zaken bent gaan denken.

Bedenk dat een samenlevingscontract geen definitief document is. De premarital mediator verwoordt jullie wensen en afspraken op zo’n manier dat dit document altijd leesbaar voor jullie blijft en het een leidraad kan vormen bij jullie gesprekken. De meeste partners gaan om de zoveel tijd weer even met elkaar om de tafel en vragen zich dan af of hun samenlevingscontract nog bij ze past. Of ze nog gelukkig zijn over de afspraken die ze gemaakt hebben. Zo ja, dan kan het weer terug de la in. Zo nee, dan zijn de aanpassingen vaak zo gemaakt als jullie weer open en eerlijk met elkaar het gesprek aan gaan. Vinden jullie dat moeilijk? Ook dit kan bij de premarital mediator en het kan zelfs het einde van jullie relatie voorkomen. Een goed gesprek doet vaak heel ver komen.